Amazônia – de mooiste ooit

Op 25.08.2021 heb ik de mooiste, beste tentoonstelling ooit gezien. Natuurlijk ben ik fan van Salgado en is mijn opinie waarschijnlijk niet “objectief” maar goed, het is de mijne.

In de laatste vijfentwintig jaar ben ik ondertussen naar tientallen en tientallen tentoonstellingen geweest in binnen- en buitenland. Er zijn er een paar die een heel sterke indruk nagelaten hebben: Dorothea Lange, Marc Lagrange, Mapplethorpe, Vanfleteren, Steve McCurry en Lewis Hine om er maar enkele te noemen.

Zo waren er tentoonstellingen in open lucht, containers, een verlaten huis, kasteel, herenhuis, museum, kerk, gemeentehuis, restaurant, dancing, café, galerie, opslagplaats, operagebouw, …

Ik weet het, bij een tentoonstelling gaat het om de foto’s of een ander kunstwerk, maar wanneer alles zo een beetje samenkomt en een harmonieus geheel vormt, dan is de ervaring des te positiever. Voeg daar dan nog eens gepaste muziek (van Jean-Michel Jarre) bij en de beleving is compleet.

In sommige gevallen moesten we een hele tijd staan aanschuiven om een ticket te kopen; in andere om door de metaaldetector te geraken. Bij deze tentoonstelling moest ik een tijdsslot kiezen, handen ontsmetten, een ticket tonen, evenals een “pass sanitaire” door de metaaldetector gaan en anderhalf uur rondlopen met een mondmasker op.

Maar ondanks dat, was het de meest indrukwekkende en adembenemende tentoonstelling ooit! Perfectie is niet van deze wereld maar dit komt er toch dicht bij. Wanneer ik las dat Lélia dit opgezet had, wist ik al dat het in orde ging zijn. En het was veel meer dan in orde!

De tentoonstelling werd ook aangekondigd in de metro …

… en gaat door in de Philharmonie de Paris.

En dan ga je binnen: het is er donker ne enkel de foto’s hebben wat belichting. De muziek die speelt maakt het verschil. Het is wel aangeraden om verschillende keren rond te gaan want op een bepaald ogenblik “past” de muziek bij de foto’s die je aan het bekijken bent. De foto’s zijn bijna allemaal van dezelfde grootte en worden professioneel belicht wat het volgende resultaat geeft:

Eén foto is voor mij wel heel speciaal en dat is deze foto:

Dit is namelijk de foto die bij het boek zit dat ik gekocht heb bij Taschen in Brussel. https://www.taschen.com/pages/en/stores/19216.store_brussels.htm
Ben je niet zeker? Breng zeker eens een bezoekje aan de winkel; het boek heeft er een heel prominente plaats gekregen en het is gewoon heel indrukwekkend: 70cm op 50,5cm met een gewicht van 24,9kg. De stand is van de beroemde Renzo Piano en weegt 46kg. Het zal u niet verbazen dat de stand bestaat uit staal en de ontwerper zegt er het volgende over: “is the simplest way to have the book in levitation. You do not even see the bookstand, you just see the book held in the air firmly. The open pages look like an albatros while flying.”

Het boek is bewust beperkt tot de foto’s; er is niet een woord uitleg over de foto’s. Daarvoor moet je kijken in een apart boekje (caption book) van 32 pagina’s.

Hieronder ziet u het boek (open) op de stand en de vier foto’s waaruit u kunt kiezen.

Iets wat ik nog nooit gezien heb is een foto met daaronder de namen van AL de personen die op de foto staan. Zelfs al is die foto genomen in een woud. Dat is pas respect tonen.

Dit is de “studio” die Salgado opgezet heeft in het Amazonegebied.

Naast de “normale foto’s” zijn er ook de portretten en de interviews van de mensen die er wonen. Niet sinds een paar dagen of weken maar al tientallen jaren. De interviews en hetgeen we te horen krijgen zijn o zo schrijnend. Het is triestig om te moeten vaststellen hoe men deze mensen langzaam maar zeker wegpest op allerlei manieren. Deze cirkels (per stam) waren verspreid over de tentoonstellingsruimte en belichtten hun manier van leven.

Waarom is deze tentoonstelling nu zo goed? Eerst en vooral vanwege de foto’s. Laat dat duidelijk zijn. Maar ook voor deze redenen:
– donkere ruimte
– goede belichting
– geen storende lichtinval van deuren die constant open gaan
– geen storende reflecties
– geen storende geluiden van werken of dergelijke
– geen storende geuren
– verstaanbare en herkenbare opstelling
– goede uitleg over het project
– goede uitleg in apart boekje over de muziek en andere opnames
– QR-codes die kunnen gescand worden voor uitleg
– namen van de personen die te zien zijn op de foto’s
– muziek die past bij de foto’s
– twee formaten van foto’s
– de foto’s van de bewoners en de interviews

En natuurlijk mogen we de belangrijkste persoon niet vergeten: Lélia. Zij is het brein achter zowel het boek als de tentoonstelling! Dank u Lélia voor de fantastische momenten waarvoor jij gezorgd hebt, zorgt en zal zorgen.

https://www.africanews.com/2021/05/20/photographic-and-musical-journey-through-salgado-amazonia-exhibition/

Expo Sebastião Salgado

Zoals jullie ondertussen al kunnen vermoeden ben ik een supergrote fan van Sebastião Salgado. En toevallig ook van een zekere Jean-Michel Jarre, die elektronische muziek maakt.

Vandaag las ik in mijn favoriet fototijdschrift PHOTO http://www.photo.fr/ dat er een “tentoonstelling” opengaat op 20 mei tot 31 oktober 2021 in Parijs. Gedurende zes jaar liep Salgado rond in het Amazonegebied en nam hij foto’s van de zowat alles dat er leefde. Dus, de logische titel van de tentoonstelling is dan ook “Amazônia”, het laatste meesterwerk van Salgado. Met “laatste” bedoel ik hier “meest recente”. Wat er nu speciaal is aan deze tentoonstelling is het feit dat er een samenwerking is met Jean-Michel Jarre. Er zullen 200 foto’s getoond worden in combinatie met de muziek van Jarre.

En wie is de grote baas (curator) van het geheel? Wat had u gedacht: Lélia Wanick Salgado, zijn echtgenote en stuwende kracht achter alles.

U zult nog een beetje geduld moeten oefenen om tickets aan te schaffen maar hier zijn ze te koop:
https://philharmoniedeparis.fr/en/activity/exposition/22404-salgado-amazonia

Het boek zal verschijnen op 20 mei bij Taschen, zal 528 pagina’s bevatten en 100 euro kosten.
https://www.taschen.com/pages/en/catalogue/photography/all/05368/facts.sebastio_salgado_amazonia.htm
Vergeet zeker niet om een bezoekje te brengen aan de prachtige nieuwe winkel in Brussel die gelegen is tegenover een van de beste patissiers van België: Whittamer en buren heeft zoals Marcolini, Neuhaus, Godiva, Leonidas, … U wordt er met open armen ontvangen en zult overvloedig uitleg krijgen over hun producten.
https://www.taschen.com/pages/en/stores/19216.store_brussels.htm

De CD heeft natuurlijk dezelfde naam gekregen en kunt u ofwel downloaden ofwel aankopen. Deze is sinds 09.04 te koop als CD of op vinyl.

Sebastião Salgado

Een paar dagen terug ben ik naar de opening mogen gaan van de tentoonstelling “Kuwait” met foto’s van Sebastião Salgado. Het is een artiest die op tijd komt! Gewoonlijk en meestal zijn die heerschappen een uur te laat. Minimum. En dan vinden ze het nog niet eens nodig om zich te verontschuldigen.

 

De organisatoren van het evenement hadden het heel goede idee om de boeken te laten signeren op voorhand. Op die manier kan de fotograaf van in het begin rondwandelen en een babbeltje slaan met de mensen die aanwezig zijn op het evenement. Van boeken gesproken, het is zijn vrouw die zich bezighoudt met alle aspecten van het publiceren van een boek. Ook zij verdient een heel dikke pluim en even dikke proficiat; het zijn eigenlijk allemaal kleine juweeltjes. Hier is klein niet altijd letterlijk op te vatten, zeker niet wanneer je boek verschillende kilo’s weegt …

De foto’s van Salgado zijn sowieso uitstekend maar dat is slechts mijn persoonlijke opinie. Natuurlijk is de man fotograaf maar tegelijkertijd is hij iemand met een missie: hij wil de wereld informeren en tonen dat we echt niet goed bezig zijn.

Een uurtje na zijn aankomst, was het tijd voor een speech. Hij begon met zicht te verontschuldigen dat hij geen Nederlands sprak en dus de uitleg zou geven in het Frans.

Hij was getuige van wat terugtrekkende troepen kunnen doen en ook gedaan hebben in Kuweit. Hijzelf heeft er ongeveer veertig dagen doorgebracht. Er werden zo maar eventjes een miljard vaten ruwe olie over de velden gegoten en een 700 boorputten in brand gestoken. Dat was volgens Salgado de grootste ecologische ramp ooit veroorzaakt door mensen. Vandaar ook dat hij een heel grote bewondering heeft voor de personen die de brandhaarden gedoofd hebben. Dat zijn voor hem dan ook de echte helden van de oorlog.

Indien je iet of wat dicht bij zo’n brandende boorput kwam, was het geluid oorverdovend. Hij omschrijft het als luider dan een vlieftuigmotor. Het is daar trouwens dat hij permanente oorschade opgelopen heeft. Indien je dan nog weet dat die vlammen tot soms dertig/veertig meter hoog waren dat versta je onmiddellijk voor welk een gigantisch moeilijke taak die brandweermensen stonden.

De foto’s dateren van 1991 en zijn een beschamende getuigenis tot wat “de beschaafde mens” in staat is …

In het vragengedeelte heeft Salgado voor zover dat nodig was/kon nog maar eens wakker geschud. We zijn echt niet goed bezig en één van de dingen waaraan hijzelf wilt werken en “er iets aan doen” is het planten van bomen. Met het Amazonewoud waar elke dag verschillende voetbalvelden aan woud verdwijnen is het tijd dat we aan hetzelfde tempo bomen planten. En bossen toevoegen door echte bomen in de grond te steken en niet gewoon tevoorschijn toveren door een kleurtje te gebruiken op een of andere (papieren) kaart.

Bedankt Mr. Salgado en echtgenote voor de mooie foto’s, boeken en boodschappen.

Ook no een heel dikke “dank u” aan Taschen en aan La Photographie Galerie in Brussel voor de uitnodiging en het hosten van dit evenement.

http://www.amazonasimages.com/

https://www.ted.com/talks/sebastiao_salgado_the_silent_drama_of_photography

https://www.unicef.org/salgado/

http://cpn.canon-europe.com/content/Sebastiao_Salgado.do

 

https://www.taschen.com/pages/en/search/salgado

https://www.facebook.com/taschen/videos/10154095335722960/?fref=mentions

 

http://www.la-photographie-galerie.com/

Paris Photo 2016

Parijs was terug zoals een paar jaren terug. Toch zijn er sporen van de aanslagen: wanneer je nu de bezitster bent een een grote “saccoche” of eigenlijk van gelijk welke zak die naam waardig, dan kun je die gemakkelijk twintig keren op een dag (moeten) opendoen “voor de veiligheid”. Zelfs in parfumzaken staan ze nu met een metaaldetector te zwaaien … Zakken van een bepaald formaat komen er zelfs niet meer in (zie foto hieronder) en nog meer van die idiote toestanden die enkel in het leven geroepen zijn voor de show.

img_2398

Ze kan men zeggen dat men “iets” doet aan de veiligheid. Wanneer je door metaaldetectoren loopt met in uw zakken sleutels, kleingeld, en andere spullen van of met metaal en gewoon mag doorlopen, dan weet je het wel. Gewoon uw smartphone in het bakje leggen dat naast de detector staat, is voldoende.

Efficiëntie van al dat gedoe? Nul. Het enige voordeel is werkgelegenheid voor honderden of duizenden van die “warm bodies” en extra inkomsten voor de veiligheidsbedrijven. Voor de rest duurdere inkomtickets (dertig Euro voor Paris Photo), nog langere wachtrijen om binnen te geraken en nog meer irritatie en frustratie bij de bezoeker. Hieronder volgen enkele beelden van vorig jaar.

 

picture7

picture6

picture5

Drie foto’s waar de laffe straathonden van Daesh onschuldige mensen doodgeschoten hebben. Mensen die gewoon aan het eten of drinken waren.

 

picture1

De straat waar we logeerden, gewoonlijk ziet het er zwart van het volk, de ochtend na de aanslagen was er buiten de politie, niemand.

 

picture2

De metro die dagelijks tienduizenden pendelaars en toeristen opslorpt en weer uitspuwt was leeg en verlaten.

 

picture3

De ingang van de kantoren van Charlie Hebdo waar cartoonisten of all people werden afgeslacht.

 

picture4

De Carrousel du Louvre waar fotofever doorging. In de zalen zelf waren er meer standhouders in de gangen dan bezoekers. Ik heb die dag een twintigtal “echte” bezoekers gezien …

 

November is de fotomaand in Frankrijk en die hoogmis gaat door in Parijs en voornamelijk op het einde van de Champs-Elysées, rond het Louvre.

Op mijn lijstje staan altijd:

  1. Paris Photo (http://www.parisphoto.com/paris ),
  2. fotofever (http://www.fotofeverartfair.com )sinds een jaar of vier,
  3. Maison Européenne de la Photographie (MEP) (http://www.mep-fr.org ),
  4. Jeu de Paume (http://www.jeudepaume.org ) en
  5. Photo Saint-Germain (http://www.photosaintgermain.com/fr/ ).
  6. Andere fotoevenementen verspreid over Parijs.
  1. Paris Photo

Paris Photo heeft dit jaar een fantastische app ontwikkeld die je hier kunt downloaden: http://app.goomeo.com/Paris%20Photo%202016/5703 . Je kunt het ding op uw smartphone ook installeren via een QR-code. In de app zitten alle exposanten inclusief een korte beschrijving. Je kunt dus een selectie maken van de verschillende galeries die je wilt bezoeken en automatisch worden die dan ook aangeduid op de plattegrond van de app. Zo ben je zeker dat je geen enkele galerie overslaat of vergeet. Het is niet nodig om terug naar het hoofdmenu te gaan om de beschrijving van de galerie of stand te lezen.

Verder was er ook een lijst met al de plaatsen waar boeken gesigneerd werden. Een ellenlange lijst moet ik zeggen en daarin sprongen voor mij twee namen eruit: Bettina Rheims op donderdag en Sebastião Salgado (https://en.wikipedia.org/wiki/Sebastião_Salgado )op vrijdag. Salgado is waarschijnlijk mijn absolute, favoriete fotograaf. Dus, gewoon de man kunnen ontmoeten en feliciteren met zijn werk en tegelijk een boek laten signeren en mijn trip naar Parijs is al geslaagd. Dit zou ik voor geen geld ter wereld missen.

img_2374

De (voor mij persoonlijk) één van beste fotografen ooit die hier heel plichtsbewust en schijnbaar onvermoeibaar boek na boek na boek signeert en steeds met de glimlach, een bedankje met bijhorende hand. Het is naast een topfotograaf ook nog eens een heel aimabele man.

De mooiste en grootste tentoonstelling van zijn werken was in het MEP in 2014. In 254 foto’s werd de schoonheid van onze planeet getoond. En tegelijkertijd de domheid van de mens die dat allemaal aan het vernielen is. Deze tentoonstelling was gewoonweg verbluffend. De boeken die uitgegeven worden door Taschen (https://www.taschen.com/pages/en/catalogue/photography/all/05767/facts.sebastio_salgado_genesis.htm ) mogen dan van uitstekende kwaliteit zijn en de foto’s “tot hun recht laten komen”, voor de “echte” foto staan is toch nog iets anders. Het is heel moeilijk om dit te beschrijven maar laat ons zeggen dat de echte foto dat ietsje meer heeft. De foto is scherper, duidelijker, “crispier” … maar vooral “heeft iets” dat je moeilijk kunt uitleggen. Tenminste dat ik kan uitleggen.

De twintigste editie van Paris Photo was … zoals de vorige. Veel werken van grote namen die voor mij en nog vele anderen die daar rondliepen gewoonweg onbetaalbaar geworden zijn. Foto’s van die grote namen bewonderen is tof maar wanneer je een paar jaren na elkaar steeds dezelfde ziet dan hou je het op den duur wel voor “bekeken”. Een sectie die blijkbaar elk jaar aan populariteit wint is die van de boeken. Tja, als je je het origineel niet kunt aanschaffen dan koop je maar het boek zeker. En er werd gesigneerd dat het een lieve lust was. Er stonden zelfs mensen met een bordje om u toch maar naar de juiste stand te leiden.

Grote kaders blijven het doen, de freaks van deze wereld blijven het ook nog steeds doen als model en beroemdheden fotograferen is ook nog altijd in. Wat eveneens succes kent, zijn foto’s die schots, scheef en onscherp zijn maar waar wel een uitleg bijhoort van anderhalve A4. En als het even kan met woorden die niemand verstaat. Wat ook steeds terugkeert is het bizarre, het vergezochte, het speciale en het “abnormale”. Als een galerist naar mij toekomt en vraagt of zij/hij “een woordje uitleg mag geven bij de werken van de fotograaf” dan zet ik mij schrap. In andere gevallen ga ik in de startblokken staan om zo snel mogelijk te kunnen wegrennen … Uitleg over de fotogra(a)f(e) is altijd welkom maar als haar/zijn werken moeten uitgelegd worden dan bedank ik vriendelijk.

  1. fotofever

Eigenlijk zou je fotofever kunnen positioneren als het kleine broertje van Paris Photo. Maar … kleine broertjes worden groot en dat is nu juist wat aan het gebeuren is met fotofever. Voor mij kan het gerust naast Paris Photo staan. Het doelpubliek is een beetje verschillend en ik kan maar één ding aanraden: ga aub naar de twee evenementen. Bij fotofever zijn er niet zoveel standhouders als bij Paris Photo maar de kwaliteit en de originaliteit van de foto’s zijn zeker even goed. De prijzen van de werken zijn aanvaard- en betaalbaar. Het is eigenlijk het salon van de beginnende verzamelaar. Het boekje legt een hoop termen uit, somt vijf punten op waarop u moet letten wanneer u een foto koopt en u kunt professionele hulp inroepen. Persoonlijk heb ik enkele fotografen gezien die zeker de moeite waard zijn om te volgen en waarom niet om in te “investeren”.

Ik ga hier en nu geen discussie beginnen of een mens al dan niet moet investeren in foto’s en of het sowieso een goede belegging is. Mijn theorie is: (en ik zeg niet dat dit de enige theorie of de juiste is maar het is de mijne) zie je iets graag en je hebt het geld, koop het dan. Een citaat uit het boekje dat je kreeg aan de ingang: “Démarrer une collection est avant tout une rencontre avec soi-même: l’émotion générée par l’oeuvre donne envie de la posséder et de vivre avec.”

Op fotofever zijn de standhouders ook minder bekakt en minder bevooroordeeld. Wanneer ze voelen dat je niet onmiddellijk ga kopen dan zullen ze u al snel “laten vallen” op Paris Photo. Men mikt daar echt op de dikke portefeuilles en/of investeerders. Iemand die er puur gaat om de fotografie zal weinig lange gesprekken kunnen voeren.

  1. Maison Européenne de la Photographie (MEP)

Ook deze keer kwamen verschillende artiesten aan bod. Eigenlijk is er maar één bijgebleven: Andres Serrano. Door de beschrijving te lezen ben ik te weten gekomen dat ik blijkbaar zijn tentoonstelling “Denizens of Brussels” op de een of andere manier gemist heb. Het zijn foto’s die alles weer een beetje in perspectief plaatsen, u terug met de voetjes op de aarde brengt en die u met neergebogen hoofd en met een rood hoofd de zaal doet verlaten.

img_2354

Drie foto’s van Andres Serrano. En je mag eens raden waar bijna elke bezoeker ging staan om een selfie te maken.

Harry Callahan maakt heel mooie, intieme en interessante foto’s over Aix-en-Provence. Hij zoekt vooral inspiratie in de straten van de stad waar hij zich volop kan laten gaan en spelen met licht en schaduw.

Diana Michener maakt onscherpe en voor mij raar gekadreerde foto’s van dieren. Had ik dergelijke foto’s afgegeven tijdens mijn opleiding dan hadden ze mij waarschijnlijk de deur gewezen. Maar goed het zal wel aan mij liggen. Ik zal wel weer iets niet verstaan of gezien hebben. Het is wel zo dat ze het “leven” van de dieren in de zoo wil aanklagen.

De weinige foto’s maar vooral de film gemaakt door Johann Rousselot over Indië en meer bepaald New Delhi, is ook blijven hangen. Het waren echt schokkende beelden die je doen afvragen hoe dergelijke toestanden mogelijk zijn in 2016. In de brochure staat het volgende te lezen: “… si vous améliorez une ville, plus de gens viendront s’y installer: et si plus de gens viennent, ce lieu empirera.”

  1. Jeu de Paume

Het is niet gebruikelijk maar voor deze keer kan ik kort zijn: weggesmeten geld. Tja, het kan niet altijd feest zijn. In het verleden hebben ze enkele fantastische tentoonstellingen georganiseerd! Deze keer was het niet mijn ding. Het onderwerp “Soulèvements” leek interessant maar er waren teveel andere media. Of met andere woorden, niet genoeg foto’s.

  1. Photo Saint-Germain

Wegens te weinig tijd in combinatie met regen heb ik dit evenement moeten overslaan. Wel spijtig want ik heb al verschillende goede fotografen ontdekt in die kleine straatjes.

 

Enkele van de Belgische galeriehouders die in Parijs aanwezig waren:

http://www.artelligallery.com/
Mechelsesteenweg 120
2018 Antwerpen
De openingsuren zoek je best zelf op want ze bij Artelli creatief geweest …

http://www.art22.gallery/
Vossenplein 56
1000 Brussel

http://www.macadamgallery.com/
Vossenplein 58
1000 Brussel

http://www.dtth.gallery/
Livournestraat 36
1000 Brussel

http://www.arielledhauterives.be/
Akenkaai 24E
1000 Brussel

Enkele van de (voor mij) nieuwe ontdekkingen:

Rafael Diaz
Solène Ballesta
Marie Cecile Thijs
Emmanuelle Bousquet
Peter Lippmann
Greg Verhaeghe
Flokje van Lith
Klaartje Lambrechts

Conclusie:
ik kan u alleen maar aanraden om volgend jaar naar Parijs te gaan ergens in november en misschien lopen we er elkaar tegen het lijf.